Грипп ва шамоллаш: Фарқи нимада?
Грипп ва шамоллаш кўп ҳолларда бир-бирига ўхшаш касалликлар деб қабул қилинади, чунки уларнинг симптомлари кўпинча ўхшаш бўлиб кўринади. Бироқ, бу икки ҳолат орасидаги фарқларни тушуниш касалликнинг қайси бири билан дуч келаётганингизни аниқлашда муҳимдир. Тўғри ташхис қўйиш даволашни анча самарали қилишга ёрдам беради. Ушбу мақолада грипп ва шамоллашнинг асосий фарқлари ва ҳар бир ҳолатни қандай аниқлаш мумкинлиги ҳақида батафсил маълумот берамиз.
Грипп ва шамоллашнинг умумий кўриниши
Шамоллаш — энг кенг тарқалган вирусли касалликлардан бири бўлиб, одатда организмга енгил зарар етказади. У кўпинча бурун оқиши, томоқ оғриғи ва йўтал билан кузатилади. Шамоллаш вируслари турли хил бўлиб, бу касаллик одатда бир неча кун ичида ўтиб кетади ва жиддий асоратларни келтириб чиқармайди.
Грипп эса кўпроқ сезиларли симптомлар ва асоратлар билан бирга келади. Грипп (инфлуенза) вируслари нафас йўлларига чуқурроқ таъсир қилади ва кўпинча юқори тана ҳарорати, мушак оғриқлари, чарчоқ ва бош оғриғи билан кечади. Агар грипп вақтида даволанмаса, у жиддий асоратларга олиб келиши мумкин.
Шамоллаш белгилари
Шамоллашнинг белгилари одатда енгил ва аста-секин ривожланади. Қуйида шамоллашни аниқлашга ёрдам берадиган асосий симптомлар келтирилган:
- Бурун оқиши ва битиши
Шамоллашнинг энг кенг тарқалган белгиси бу бурун оқиши ёки битиши ҳисобланади. Одатда бурун орқали суюқ ажралма чиқади, сўнгра эса бурун битиши кузатилади. - Томоқ оғриғи
Шамоллаш пайтида томоқ қичиши ёки енгил оғриқ пайдо бўлиши мумкин. Ушбу симптом кўпинча вирусли инфексиянинг бошланишидан хабар беради. - Йўтал
Шамоллашда йўтал кўпинча қуруқ бўлади, аммо вақт ўтиши билан балғам чиқиши ҳам кузатилиши мумкин. Йўтал шамоллашнинг асосий белгиларидан бири ҳисобланади. - Енгил тана ҳарорати
Шамоллашда тана ҳарорати одатда сезиларли даражада ошмайди ёки бирозгина кўтарилиши мумкин (37-38 даража). - Кўзлар намланиши
Баъзида шамоллаш пайтида кўзлар ёши чиқиши ёки кўзлар қуриши кузатилади.
Грипп белгилари
Грипп белгилари эса кўпроқ кучли бўлади ва кутилмаганда бошланади. Қуйида гриппни аниқлашга ёрдам берадиган асосий симптомлар келтирилган:
- Юқори тана ҳарорати
Гриппнинг энг асосий белгилари — тана ҳароратининг кескин кўтарилиши (38 даража ва ундан юқори). Ҳарорат одатда бир неча кун давомида баланд бўлади ва беморда кучли титроқ пайдо бўлади. - Кучли бош оғриғи
Гриппнинг яна бир асосий белгиси бош оғриғидир. Бу оғриқ кўпинча бошнинг олд қисмида ва кўзлар атрофига тўпланади. - Мушак ва бўғимлардаги оғриқ
Грипп кўпинча мушак ва бўғимларда оғриқ келтиради. Ушбу оғриқлар одатда бутун танани қамраб олади ва беморда оғирлик ва заифлик ҳис қилинади. - Кучли чарчоқ ва заифлик
Грипп билан касалланган одамлар кучли чарчоқни ҳис қилади ва кундалик ишларини бажариш қийинлашади. Бу симптом касалликнинг энг муҳим белгиларидан бири ҳисобланади. - Қуруқ йўтал ва томоқ оғриғи
Грипп билан бирга йўтал ҳам келади, аммо бу йўтал кўпинча қуруқ ва балғамсиз бўлади. Шунингдек, томоқда кучли оғриқ пайдо бўлиши мумкин.
Грипп ва шамоллаш ўртасидаги асосий фарқлар
- Симптомлар даражаси
Шамоллаш белгилари одатда енгил ва аста-секин ривожланади, грипп белгилари эса тез ва кучли бошланади. - Ҳарорат даражаси
Шамоллашда тана ҳарорати камдан-кам ҳолларда 38 даражадан юқори кўтарилади, грипп эса ҳар доим юқори ҳарорат билан кечади. - Мушак ва бўғим оғриғи
Шамоллашда мушак оғриқлари деярли сезилмайди ёки жуда енгил бўлади. Грипп эса кучли мушак ва бўғим оғриқлари билан ажралиб туради. - Чарчоқ ва заифлик
Шамоллаш пайтида кучли чарчоқ сезилмаслиги мумкин, аммо грипп кучли чарчоқ ва заифлик билан бирга келади. - Давомийлик
Шамоллаш одатда бир неча кун ичида ўтиб кетади, грипп эса узоқроқ давом этади ва жиддий асоратлар қолдириши мумкин.
Хулоса
Грипп ва шамоллаш симптомлари баъзан бир-бирига ўхшаш бўлса-да, улар ўртасида аниқ фарқлар мавжуд. Грипп ҳар доим кўпроқ оғир ва тез бошланадиган касаллик бўлиб, юқори ҳарорат, мушак оғриқлари ва кучли чарчоқ каби белгиларга эга. Шамоллаш эса енгилроқ ва одатда ўз-ўзидан ўтиб кетади. Агар тана ҳарорати баланд бўлса ва белгилари тез ривожланса, гриппга қарши эҳтиёт чораларини кўриш керак.