- Жинсий Йўл Билан Юқадиган Инфексиялар Ҳақида Кенг Тарқалган Нотўғри Тушунчалар
- 1. “Кондомлардан фойдаланиш инфексиялардан ҳимоя қилмайди”
- 2. “Агар сизда симптомлар бўлмаса, инфексия йўқ”
- 3. “Инфектсиялардан ҳимояланиш учун фақат жинсий алоқада кондом ишлатилиши керак”
- 4. “Жинсий йўл билан юқадиган инфексиялар фақат жинсий фаолиятдаги одамлар учун хавфли”
- 5. “Жинсий йўл билан юқадиган инфексияларни халқ табобати ёки уй шароитида даволаш мумкин”
- 6. “Инфектсиялардан ҳимоя қилиш учун фақат жинсий алоқада фақат бир марта кондом ишлатиш керак”
- 7. “Жинсий йўл билан юқадиган инфексиялар фақат жинсий фаолият орқали тарқалади”
- Хулоса
Жинсий Йўл Билан Юқадиган Инфексиялар Ҳақида Кенг Тарқалган Нотўғри Тушунчалар
Жинсий йўл билан юқадиган инфексиялар (ЖЮИ) кўплаб нотўғри тушунчалар ва афсоналар билан ўралган. Бу нотўғри тушунчалар инфексияларнинг олдини олиш ва даволашда муаммоларни келтириб чиқариши мумкин. Ушбу мақолада жинсий йўл билан юқадиган инфексиялар ҳақида кенг тарқалган нотўғри тушунчалар ва улар ҳақидаги ҳақиқатлар ҳақида маълумот берилади.
1. “Кондомлардан фойдаланиш инфексиялардан ҳимоя қилмайди”
Нотўғри Тушунча: Баъзи одамлар кондомлардан фойдаланиш жинсий йўл билан юқадиган инфексиялардан тўлиқ ҳимоя қилмайди деб ҳисоблашади.
Ҳақиқат: Кондомлар жинсий алоқада инфексиялардан ҳимоя қилишнинг энг самарали усули ҳисобланади. Тўғри ишлатилган кондомлар кўплаб ЖЮИлардан, жумладан ҲИВ, гонорея ва чламйдиа каби инфексиялардан ҳимоя қилади. Уларнинг самарадорлиги 98% гача бўлиши мумкин, лекин кондомларни нотўғри ишлатиш ёки ҳимоясиз жойларда фойдаланиш хавфни ошириши мумкин.
2. “Агар сизда симптомлар бўлмаса, инфексия йўқ”
Нотўғри Тушунча: Баъзи одамлар инфексиянинг мавжудлигини симптомлар бўлмаслигини ҳисоблайдилар.
Ҳақиқат: Кўплаб ЖЮИлар, жумладан чламйдиа ва гонорея, симптомларсиз бўлиши мумкин. Бу инфексиялар симптомлар пайдо бўлгандан олдин тарқалиши мумкин, шунинг учун мунтазам текширувлар муҳимдир. Симптомларсиз инфексиялар ҳам соғлиқ муаммоларига олиб келиши мумкин, шунинг учун йиллик скрининг ва текширувлардан ўтиш зарур.
3. “Инфектсиялардан ҳимояланиш учун фақат жинсий алоқада кондом ишлатилиши керак”
Нотўғри Тушунча: Баъзи одамлар фақат жинсий алоқада кондом ишлатиш кифоя, деб ҳисоблайдилар.
Ҳақиқат: Кондомлар жинсий алоқа давомида инфексиялардан ҳимоя қилишда муҳимдир, лекин улар бошқа жинсий фаолият, масалан, оғиз орқали ёки анал жинсий алоқада ҳам самарали ҳимоя қилади. Шунингдек, жинсий йўл билан юқадиган инфексиялардан ҳимоя қилиш учун ягона жинсий шерик билан алоқада бўлиш ва мунтазам текширувлардан ўтиш зарур.
4. “Жинсий йўл билан юқадиган инфексиялар фақат жинсий фаолиятдаги одамлар учун хавфли”
Нотўғри Тушунча: Баъзи одамлар жинсий йўл билан юқадиган инфексиялар фақат жинсий фаолиятдаги одамлар учун хавфли деб ҳисоблашади.
Ҳақиқат: Жинсий йўл билан юқадиган инфексиялар жинсий фаолиятдаги одамлар билан чекланмайди. Инфектсияларни юқтириш учун, фақат жинсий алоқада бўлишнинг ўзи кифоя, балки тўлиқ жинсий фаолиятда бўлиш хавфи мавжуд. Инфектсия айни вақтда бир неча одамга тарқалиши мумкин, шунинг учун мунтазам текширувлар ва ҳимоя чоралари муҳимдир.
5. “Жинсий йўл билан юқадиган инфексияларни халқ табобати ёки уй шароитида даволаш мумкин”
Нотўғри Тушунча: Баъзи одамлар жинсий йўл билан юқадиган инфексияларни халқ табобати ёки уй шароитида даволаш мумкин деб ҳисоблайдилар.
Ҳақиқат: Жинсий йўл билан юқадиган инфексияларни халқ табобати ёки уй шароитида даволаш мумкин эмас. Инфексияларни даволаш учун тўғри диагностика ва малакали тиббий ёрдам зарур. Антибиотиклар, антивираллар ёки бошқа дори-дармонлар билан тўғри даволаш инфексиянинг самарали даволаниши ва унинг кенг тарқалишини олдини олиш учун муҳимдир.
6. “Инфектсиялардан ҳимоя қилиш учун фақат жинсий алоқада фақат бир марта кондом ишлатиш керак”
Нотўғри Тушунча: Баъзи одамлар кондомни фақат жинсий алоқанинг бир қисмини ёки бир марта ишлатишнинг кифоя қилишини ҳисоблайдилар.
Ҳақиқат: Кондом ҳар бир жинсий алоқа давомида янги ва тўғри ишлатилиши керак. Бир марта ишлатилган кондомни қайта ишлатиш, шунингдек, фойдаланилган кондомнинг нотўғри ишлатилиши инфексия хавфини ошириши мумкин.
7. “Жинсий йўл билан юқадиган инфексиялар фақат жинсий фаолият орқали тарқалади”
Нотўғри Тушунча: Баъзи одамлар жинсий йўл билан юқадиган инфексиялар фақат жинсий фаолият орқали тарқалади, деб ҳисоблайдилар.
Ҳақиқат: Баъзи инфексиялар, масалан, ҲПВ ва ҳерпес, жинсий алоқа орқали тарқалиши мумкин, лекин улар билан алоқа қилишнинг бошқа усуллари ҳам мавжуд. Масалан, ҲПВ вируси тери орқали юқиши мумкин ва ҳерпес кўпинча тери-тўскин контакт орқали тарқалади.
Хулоса
Жинсий йўл билан юқадиган инфексиялар ҳақида нотўғри тушунчалар кўплаб муаммоларга олиб келиши мумкин. Тўғри маълумотларга эга бўлиш ва самарали ҳимоя чоралари кўриш, соғлом жинсий ҳаётни давом эттириш учун муҳимдир. Шунингдек, мунтазам скрининг ва текширувлар орқали инфексиялардан ҳимояланиш хавфини камайтириш мумкин.
