Жинсий Йўл Билан Юқадиган Инфексиялар ва Уларнинг Узоқ Муддатли Таъсири
Жинсий йўл билан юқадиган инфексиялар (ЖЮИ) ҳар хил турдаги патогенлар томонидан келиб чиқади ва қисқа муддатда эътиборсизлик, ноаниқлик ёки нотўғри даволаниш натижасида узоқ муддатли соғлиқ муаммоларига олиб келиши мумкин. Ушбу мақолада ЖЮИ нинг узоқ муддатли таъсирлари ҳақида маълумот берилади ва қандай қилиб бу инфексиялардан ҳимояланиш мумкинлиги ҳақида фикр юритилади.
1. ҲПВ (Ҳуман Папилломавирус)
ҲПВ – бу жинсий йўл билан юқадиган вирус бўлиб, баъзи турлари узоқ муддатда жиддий соғлиқ муаммоларига олиб келиши мумкин:
- Сервикал Саратон: ҲПВ нинг юқори хавфли турлари, масалан, ҲПВ 16 ва 18, сервикал саратон (бўйин саратони) ривожланишига олиб келиши мумкин. Сервикал саратон кўпинча узоқ вақт давомида симптомларсиз ривожланади, шунинг учун мунтазам скрининг ва ПАП тестлари муҳимдир.
- Генитал Саратонлар: ҲПВ вирусининг юқори хавфли турлари анал, вулвар ва орофарингеал (оғиз бўшлиғи ва томоқ) саратонларга олиб келиши мумкин.
2. Гонорея (Гонококкал Инфексия)
Гонорея, Неиссериа гоноррҳоеае бактерияси томонидан келтириб чиқарилади ва жинсий йўл билан юқади:
- Пелвик Яллиғланиш Касаллиги (ПЙК): Аёлларда даволанмаган гонорея пелвик яллиғланиш касаллиги (ПЙК) ривожланишига олиб келиши мумкин. Бу ҳолат узоқ муддатда қорин оғриғи, бепуштлик, ва тухумдонларнинг шикастланишига олиб келиши мумкин.
- Урологик Муаммолар: Эркакларда даволанмаган гонорея уретрит, сийдик чиқариш тизимининг яллиғланиши ва узоқ муддатда сийдик чиқариш тизими касалликларига олиб келиши мумкин.
3. Чламйдиа
Чламйдиа трачоматис бактерияси томонидан келтирилган инфексия:
- Пелвик Яллиғланиш Касаллиги: Чламйдиа кўпинча симптомларсиз ривожланади, лекин даволанмаган ҳолатда у пелвик яллиғланиш касаллиги (ПЙК) ривожланишига олиб келиши мумкин. Бу узоқ муддатда бепуштлик, қорин оғриғи ва бошқа репродуктив тизим муаммоларига олиб келиши мумкин.
- Репродуктив Муаммолар: Аёлларда бепуштлик, ҳомиладорликдаги муаммолар ва тухумдонларнинг шикастланиши чламйдиа инфексияси натижасида юзага келиши мумкин.
4. Генитал Ҳерпес
Генитал ҳерпес – бу ҳерпес симплех вируси (ҲСВ) томонидан келтирилади ва жинсий йўл билан юқади:
- Сурункали Инфексия: Генитал ҳерпес ҳаёт давомида мунтазам равишда такрорланиши мумкин, бу эса узоқ муддатли ноқулайлик ва оғриққа олиб келади. Вирус симптомларсиз бўлиши мумкин ва узоқ муддат давомида реактиватсия қилиши мумкин.
- Асосий Салбий Таъсирлар: Ҳерпес вирусининг такрорий ҳужумлари жинсий алоқада оғриқ, қичишиш ва кўзлар ва терида қичишиш каби муаммоларни келтириб чиқариши мумкин.
5. ҲИВ (Ўзаро Иммунитет Танқислиги Вируси)
ҲИВ вируси иммун тизимининг ёмонлашишига олиб келади ва узоқ муддатда жиддий соғлиқ муаммоларини юзага келтиради:
- АИДС: Даволанмаган ҲИВ инфексияси иммун тизимининг жиддий танқислигига олиб келади ва АИДС (Ўзаро Иммунитет Танқислиги Синдроми) ривожланишига олиб келади. АИДС ҳолатида организм оппортунистик инфексиялар ва саратон касалликларига қарши курашишда қийинчиликларга дуч келади.
- Ўзаро Касалликлар: ҲИВ инфексияси узоқ муддатда бошқа соғлиқ муаммолари, масалан, жигар ва буйрак касалликлари ривожланишига олиб келиши мумкин.
6. Тричомониасис
Тричомониасис – бу Тричомонас вагиналис паразити томонидан келтирилади:
- Репродуктив Муаммолар: Тричомониасис узоқ муддатда аёлларда пелвик яллиғланиш касаллиги (ПЙК) ва бепуштлик каби репродуктив тизим муаммоларига олиб келиши мумкин.
- Соғлиқдаги Ўзгаришлар: Эркакларда тричомониасис сийдик чиқариш тизимида яллиғланиш ва ноқулайликни келтириб чиқариши мумкин.
Хулоса
Жинсий йўл билан юқадиган инфексиялар узоқ муддатда турли жиддий соғлиқ муаммоларини келтириб чиқариши мумкин. Шунинг учун мунтазам скрининг, даволаниш ва ҳимоя усулларидан фойдаланиш муҳимдир. Жинсий йўл билан юқадиган инфексияларни эрта аниқлаш ва даволаш, соғлом ҳаёт тарзини сақлашда муҳим омил ҳисобланади.