- Эркаклар ва аёлларда геморройнинг фарқлари
- Геморройнинг умумий сабаблари
- Эркакларда геморройнинг хусусиятлари
- 1. Узоқ вақт давомида оғир жисмоний меҳнат
- 2. Спиртли ичимликлар ва носоғлом овқатланиш одатлари
- 3. Жисмоний фаолликнинг етишмаслиги
- 4. Эркаклардаги белгиларнинг кучлироқ намоён бўлиши
- Аёлларда геморройнинг хусусиятлари
- 1. Ҳомиладорлик
- 2. Туғруқ жараёни
- 3. Гормонал ўзгаришлар
- 4. Аёлларда геморройнинг юмшоқроқ кечиши
- Хулоса
Эркаклар ва аёлларда геморройнинг фарқлари
Геморрой — тўғри ичак ва орқа тешик атрофидаги томирларнинг кенгайиши ва яллиғланиши билан кечадиган кенг тарқалган касалликдир. Эркаклар ва аёлларда геморройнинг сабаблари ва белгилари кўпинча ўхшаш бўлса-да, биологик фарқлар, турмуш тарзи ва баъзи бошқа омиллар касалликнинг ривожланиши ва унинг намоён бўлишига таъсир қилиши мумкин. Ушбу мақолада эркаклар ва аёлларда геморройнинг сабаблари, белгилари ва даволаш усуллари ўртасидаги фарқлар ҳақида батафсил маълумот берилади.
Геморройнинг умумий сабаблари
Эркаклар ва аёлларда геморройнинг сабаблари кўпинча бир хил бўлади. Асосий омиллар қуйидагиларни ўз ичига олади:
- Ич қотиши: Ич қотиши геморройни кучайтирувчи энг кенг тарқалган сабабдир. Нажас қаттиқ бўлганда ҳожатга чиқиш учун кучаниш талаб этилади, бу эса тўғри ичак атрофидаги томирларга босим тушишига олиб келади.
- Узоқ вақт ўтириш ёки ўтирган ҳолатда ишлаш: Узоқ вақт давомида ўтириш томирларга ортиқча босим тушишига сабаб бўлади ва геморройнинг ривожланишига олиб келади.
- Камҳаракатлик: Жисмоний фаолликнинг етишмаслиги қон айланишини ёмонлаштиради ва геморройнинг пайдо бўлишига ёрдам беради.
- Оғир юк кўтариш: Оғир юк кўтариш пайтида қорин бўшлиғи ва тос соҳасидаги босим ортади, бу эса томирларнинг кенгайишига олиб келади.
Эркакларда геморройнинг хусусиятлари
Эркаклар геморрой билан кўпроқ дуч келишади, бу баъзи турмуш тарзи ва касб фаолияти билан боғлиқ бўлиши мумкин. Қуйида эркакларда геморройнинг ривожланишига таъсир қилувчи омиллар келтирилган:
1. Узоқ вақт давомида оғир жисмоний меҳнат
Эркаклар кўпинча оғир жисмоний ишлар билан шуғулланишади, бу эса қорин ва тос мушакларига кучли босим тушишига олиб келади. Юк кўтариш ва жисмоний зўриқиш томирларга юклама беради ва геморройнинг ривожланишига ёрдам беради. Бу, айниқса, оғир атлетлар, қурилиш ишчилари ва юк ташувчилар учун долзарб муаммолардан биридир.
2. Спиртли ичимликлар ва носоғлом овқатланиш одатлари
Эркаклар орасида спиртли ичимликларни кўпроқ истеъмол қилиш одати геморройни кучайтирувчи омиллардан бири ҳисобланади. Спиртли ичимликлар танани сувсизлантиради ва ичак фаолиятини ёмонлаштиради, бу эса ич қотишига олиб келади. Носоғлом овқатланиш одатлари, масалан, ёғли ва қовурилган овқатларни кўп истеъмол қилиш ҳам ичак ҳаракатини секинлаштириши ва геморройни кучайтириши мумкин.
3. Жисмоний фаолликнинг етишмаслиги
Эркаклар орасида офис ишларида узоқ вақт ўтириш кўпроқ учрайди. Бу томирлар атрофидаги босимни ошириб, қон айланишини ёмонлаштиради ва геморройнинг ривожланишига олиб келади. Узоқ вақт давомида ўтириш геморройни кучайтириши мумкин, айниқса, бу ўриндиқ қулай бўлмаса.
4. Эркаклардаги белгиларнинг кучлироқ намоён бўлиши
Эркакларда геморрой белгилари одатда оғирроқ кечади, чунки улар кўпинча касалликни эътиборсиз қолдириб, даволанишни кечиктирадилар. Эркаклар одатда шифокорга кечроқ мурожаат қилишади, бу эса геморройнинг кучайишига олиб келади.
Аёлларда геморройнинг хусусиятлари
Аёлларда геморрой баъзи ўзига хос омилларга боғлиқ бўлиб, бу омиллар эркакларга қараганда ўзига хос жиҳатларга эга. Қуйида аёлларда геморройнинг ривожланишига таъсир қилувчи омиллар келтирилган:
1. Ҳомиладорлик
Аёлларда геморройнинг асосий сабаби ҳомиладорлик даврида бачадоннинг катталашиши ва тўғри ичак атрофидаги томирларга босим тушишидир. Ҳомиладорлик даврида аёлнинг қон ҳажми ошади, бу эса томирларга қўшимча босим беради. Шунингдек, ҳомиладорликда ич қотиши ҳам кенг тарқалган бўлиб, бу геморройнинг кучайишига олиб келади.
2. Туғруқ жараёни
Туғруқ пайтида кучаниш ва тос мушакларига ортиқча юк тушиши геморройнинг ривожланишига сабаб бўлиши мумкин. Туғруқ жараёнида тўғри ичак атрофидаги томирлар кенгайиб, яллиғланади, бу эса геморройни кучайтиради.
3. Гормонал ўзгаришлар
Аёллар ҳайз кўриш даврида ва менопауза вақтида гормонал ўзгаришларни бошдан кечиришади, бу эса ичак фаолиятига таъсир қилиши мумкин. Гормонал ўзгаришлар ичак ҳаракатини секинлаштириши, ич қотишини келтириб чиқариши ва геморройни кучайтириши мумкин.
4. Аёлларда геморройнинг юмшоқроқ кечиши
Аёлларда геморрой одатда юмшоқроқ кечади, чунки улар ўз саломатликларига кўпроқ эътибор беришади ва шифокорга тезроқ мурожаат қилишади. Шунингдек, аёллар геморройни олдини олиш ва енгиллаштириш учун тўғри овқатланишга ва жисмоний машқларга кўпроқ аҳамият беришади.
Хулоса
Эркаклар ва аёлларда геморройнинг сабаблари ва белгилари кўпинча ўхшаш бўлса-да, баъзи омиллар касалликнинг ривожланиши ва унинг кечишига таъсир қилади. Эркакларда геморрой оғир жисмоний меҳнат, спиртли ичимликлар истеъмоли ва узоқ вақт давомида ўтириб ишлаш билан боғлиқ бўлиши мумкин. Аёлларда эса ҳомиладорлик, туғруқ ва гормонал ўзгаришлар геморройнинг ривожланишига таъсир қилувчи асосий омиллардан биридир. Ҳар иккала ҳолатда ҳам геморройни олдини олиш учун тўғри овқатланиш, жисмоний фаоллик ва шифокор билан вақтида маслаҳатлашиш муҳимдир.