Геморройнинг даво қилинмаган ҳолати: Қандай хавф туғдиради?
Геморрой — бу тўғри ичак ва орқа тешик атрофидаги томирларнинг кенгайиши ва яллиғланиши билан боғлиқ бўлган касалликдир. Геморройнинг дастлабки босқичларида аломатлар енгил бўлиши мумкин ва кўплаб одамлар даволанишга эҳтиёж сезмангандек туюлиши мумкин. Аммо геморройни вақтида даволамаслик жиддий асоратлар ва соғлиқ билан боғлиқ муаммоларга олиб келиши мумкин. Даволанмаган геморрой оғриқни ошириши, инфексия хавфини келтириб чиқариши ва ҳаёт сифатини пасайтириши мумкин.
Ушбу мақолада геморройни даволамасликнинг хавфлари ва мумкин бўлган асоратлар ҳақида батафсил маълумот берилади.
1. Доимий қон кетиши
Геморрой билан боғлиқ энг кенг тарқалган аломатлардан бири — қон кетиши. Ички геморройда ҳожатга чиққанда ёки жисмоний фаолият вақтида яллиғланган томирлардан қизил қон ажралади. Агар геморрой вақтида даволанмаса, қон кетиши доимий бўлиб, у оғир асоратларга олиб келиши мумкин.
- Анемия хавфи: Давомли қон кетиши беморда анемияга олиб келиши мумкин, яъни қон етишмовчилиги. Анемия ҳолатида танада етарли миқдорда кислород етказиб берилмайди, бу эса чарчоқ, бош айланиши ва умумий ҳолсизлик каби аломатларга олиб келади.
2. Тромб ҳосил бўлиши
Ташқи геморройда томирларнинг шишиши ва кенгайиши натижасида қон айланиши бузилади. Агар қон томирларида қон ивиб қолса, бу тромб (тромбоз) ҳосил бўлишига олиб келади. Тромбировка қаттиқ оғриқ, шиш ва орқа тешик атрофида қаттиқ бўлакларнинг пайдо бўлиши билан намоён бўлади.
- Жарроҳлик аралашуви зарур: Тромбоз ривожланган ҳолатларда тиббий аралашув талаб этилиши мумкин. Бундай ҳолатларда тромбни олиб ташлаш учун жарроҳлик муолажаси керак бўлиши мумкин, чунки бу ҳолат қон айланишининг янада ёмонлашишига олиб келади.
3. Инфексия хавфи
Геморройнинг даво қилинмаган ҳолатида яллиғланган томирлар очиқ яралар ва шишган жойлар инфексия хавфини оширади. Тўғри гигиенага риоя қилинмаса ёки геморрой ўз вақтида даволанмаса, бактериялар очиқ жойларга кириб, инфексияга олиб келиши мумкин.
- Абсесс ва парапроктит: Инфексияланган геморрой абсесс (йиринг йиғилиш) ва парапроктит (тўғри ичак атрофидаги тўқималарнинг яллиғланиши) каби жиддий асоратларга олиб келиши мумкин. Бундай ҳолатларда юқори ҳарорат, оғриқ ва йиринг ажралиши каби аломатлар пайдо бўлади.
4. Геморройнинг пролапси
Геморройнинг ривожланган босқичларида тугунлар орқа тешикдан чиқиб қолиши (пролапс) кузатилади. Даволанмаган ҳолатларда пролапс қилинган тугунлар ўз-ўзидан ичкарига қайтмайди, бу эса доимий оғриқ, шиш ва қичишиш билан кечади.
- Ўз-ўзидан ичкарига қайтмаслик: 3 ва 4-босқич геморройни ташқи аралашувисиз ичкарига қайтмайди. Бундай ҳолатларда бемор доимий равишда ноқулайлик сезади ва қон кетиши кучайиши мумкин. Бемор жарроҳлик йўли билан даволанишга муҳтож бўлиши мумкин.
5. Ҳаёт сифатининг пасайиши
Даволанмаган геморрой доимий ноқулайлик ва оғриқ келтириб, беморнинг ҳаёт сифатига жиддий таъсир кўрсатади. Кундалик фаолият, ишлаш, жисмоний машқлар билан шуғулланиш ва ҳатто ўтириш жараёнлари бемор учун азобга айланиши мумкин.
- Жисмоний ва руҳий ҳолатга таъсири: Доимий оғриқ ва ноқулайлик беморнинг жисмоний ва руҳий ҳолатига салбий таъсир кўрсатади. Бемор чарчоқ, стресс ва депрессия ҳолатларига тушиб қолиши мумкин. Даволанмаган геморрой узоқ муддат давомида соғлиқ учун жиддий хавф туғдиради ва асоратларни оширади.
6. Фистула (туннелли яра) ҳосил бўлиши
Геморрой билан боғлиқ яллиғланиш ва инфексиялар вақтида фистула ҳосил бўлиш хавфи мавжуд. Фистула — бу тўғри ичак ва тери юзаси орасидаги туннелли ярадир. Бундай ҳолат оғир асорат ҳисобланади ва уни жарроҳлик йўли билан даволаш талаб этилади.
- Тиббий ёрдам зарур: Фистула ҳосил бўлганда, беморда йиринг ажралиши, оғриқ ва орқа тешик атрофида шиш кузатилади. Бу ҳолат жарроҳлик аралашувисиз даволанмайди ва беморнинг умумий соғлиғига зарар етказади.
Хулоса
Геморройни даволамаслик жиддий соғлиқ муаммоларига олиб келиши мумкин. Доимий қон кетиши, тромбоз, инфексия ва пролапс каби асоратлар беморнинг ҳаёт сифатини пасайтиради ва жиддий жарроҳлик аралашувига эҳтиёж туғдириши мумкин. Шу сабабли, геморройнинг дастлабки аломатларини сезган заҳоти шифокорга мурожаат қилиш ва касалликни ўз вақтида даволаш муҳимдир. Тўғри овқатланиш, мунтазам жисмоний машқлар ва шифокор тавсияларига риоя қилиш орқали геморройни назорат қилиш ва ундан келиб чиқадиган хавфларни олдини олиш мумкин.
