Ич қотиши ва геморройни енгиллаштириш учун диеталар
Ич қотиши ва геморрой кўплаб одамларда учрайдиган умумий соғлиқ муаммоларидан бири ҳисобланади. Иккала ҳолат ҳам бир-бирига боғлиқ бўлиб, ич қотиши геморройни кучайтириши ёки унинг ривожланишига олиб келиши мумкин. Шунинг учун тўғри овқатланиш ич қотишини олдини олишда ва геморройни енгиллаштиришда муҳим аҳамиятга эга. Бу мақолада ич қотишини ва геморройни камайтиришга ёрдам берадиган диеталар ҳақида маълумот берамиз.
Ич қотишининг сабаблари
Ич қотиши кўпинча нотўғри овқатланиш ва жисмоний фаолликнинг етишмаслиги билан боғлиқ. Қуйидаги омиллар ич қотишига олиб келиши мумкин:
- Толага бой озиқ-овқатларни етарли истеъмол қилмаслик: Тола ичак ҳаракатини яхшилайди ва нажасни юмшоқроқ қилади. Тола етишмаслиги ичакларда нажаснинг қаттиқлашишига ва ич қотишига олиб келади.
- Сув етишмаслиги: Танада суюқлик етишмаса, нажас қаттиқлашади ва бу ич қотишини кучайтиради.
- Камҳаракатлик: Жисмоний фаолликнинг етишмаслиги ичак фаолиятини секинлаштиради ва ич қотишига олиб келиши мумкин.
- Стресс ва ҳаёт тарзи: Стресс, нотўғри овқатланиш ва беқарор ҳаёт тарзи ичак фаолиятига салбий таъсир кўрсатади.
Геморройни енгиллаштирувчи ва ич қотишини олдини олувчи диеталар
Ич қотиши ва геморройни енгиллаштириш учун тўғри овқатланиш муҳим. Қуйида тавсия этилган озиқ-овқат маҳсулотлари ичак ҳаракатини яхшилаш, нажасни юмшатиш ва геморройдан келиб чиқадиган ноқулайликларни камайтиришга ёрдам беради.
1. Толага бой озиқ-овқатлар
Толага бой овқатлар ичак ҳаракатини нормаллаштиради ва ич қотишини олдини олади. Улар нажасни юмшоқроқ қилиб, ҳожатга чиқишни осонлаштиради, бу эса геморройни енгиллаштиришга ёрдам беради. Қуйидаги овқатлар тола миқдори юқори бўлган озиқ-овқатларга киради:
- Мевалар: Олма, армут, апелсин, банан ва нок каби мевалар юқори тола миқдорига эга. Бу меваларни мунтазам истеъмол қилиш ичак фаолиятини яхшилайди.
- Сабзавотлар: Сабзи, брокколи, исмалоқ ва қовоқ толага бой сабзавотлар ҳисобланади. Сабзавотларни истеъмол қилиш ич қотишини камайтиришга ёрдам беради.
- Бутун донли маҳсулотлар: Буғдой нони, жўхори, киноа ва жигарранг гуруч толага бой бўлиб, ичак фаолиятини яхшилайди ва геморройни енгиллаштиради.
- Дуккаклилар: Ясмиқ, ловия, нўхат ва мош каби дуккакли маҳсулотлар ичак ҳаракатини яхшиловчи тола билан бойитилган.
2. Сув ва суюқликлар
Сув ичак фаолиятини яхшилаш ва нажасни юмшатишда муҳим рол ўйнайди. Етарли миқдорда сув ичмаслик танада сувсизланиш келтириб чиқаради ва нажаснинг қаттиқлашишига сабаб бўлади, бу эса ич қотишига олиб келади.
- Тавсия: Кунига камида 8-10 стакан сув ичиш ич қотишини олдини олишда ва геморройни енгиллаштиришда муҳим ҳисобланади. Шунингдек, табиий мева шарбатлари, ўсимлик чойлари ва суюқ таомлар (масалан, шўрва) суюқлик истеъмолини кўпайтиришга ёрдам беради.
3. Пробиотиклар
Пробиотиклар ичакдаги фойдали бактерияларни кўпайтириб, ичак микрофлорасини яхшилайди. Бу ичак ҳаракатини нормаллаштириш ва ич қотишини олдини олишда муҳим аҳамиятга эга.
- Тавсия этилган маҳсулотлар: Ёгурт, кефир, кимчи, кислаютка (тузланган карам) ва бошқа ферментланган маҳсулотлар пробиотиклар билан бойитилган. Уларни мунтазам истеъмол қилиш ичак ҳаракатини яхшилайди ва геморройни камайтиришга ёрдам беради.
4. Ўсимлик мойлари
Ўсимлик мойлари (масалан, зайтун мойи, зиғир уруғи мойи) ичак ҳаракатини яхшилаш ва ич қотишини енгиллаштиришда ёрдам беради. Ушбу мойлар ичакни юмшатади ва нажасни осонроқ чиқишини таъминлайди.
- Тавсия: Ҳар куни салат ёки бошқа таомларга бир-икки ош қошиқ зайтун ёки зиғир уруғи мойи қўшиш геморройни енгиллаштириш ва ичак ҳаракатини яхшилашга ёрдам беради.
5. Мева-шарбат ва дамламалар
Табиий мева-шарбатлар, айниқса олма ва ўрик шарбатлари ичакни рағбатлантиради ва ич қотишини камайтиришга ёрдам беради. Бундан ташқари, ўсимлик дамламалари (масалан, ялпиз, ромашка чойлари) ичак ҳаракатини яхшилашда фойдали бўлиши мумкин.
- Тавсия: Ҳар куни мева-шарбатлари ичиш ва дамламаларни ичишга одатланиш ичак фаолиятини яхшилайди ва геморройни енгиллаштиришда ёрдам беради.
Нималардан сақланиш керак?
Ич қотиши ва геморройни кучайтирувчи баъзи озиқ-овқатлар ва одатлардан сақланиш муҳимдир. Қуйидагилар ичак фаолиятини секинлаштириши ва геморройни кучайтириши мумкин:
- Носоғлом озиқ-овқатлар: Фаст фоод, қовурилган овқатлар ва қаттиқ қайта ишланган маҳсулотлар ич қотишига олиб келиши мумкин.
- Спиртли ичимликлар ва кофеин: Спиртли ичимликлар ва кофеинли ичимликлар (масалан, қаҳва ва қора чой) танада сувсизланишга олиб келади, бу эса ич қотишини кучайтириши мумкин.
- Шакарли ва ёғли маҳсулотлар: Ширинликлар, пирожное ва қандолат маҳсулотлари ичак фаолиятини секинлаштиради ва ич қотишини кучайтириши мумкин.
Хулоса
Ич қотиши ва геморройни енгиллаштириш учун тўғри овқатланиш муҳим аҳамиятга эга. Толага бой озиқ-овқатлар, пробиотиклар ва етарли миқдорда суюқлик истеъмол қилиш ичак ҳаракатини яхшилашга ёрдам беради ва геморройни енгиллаштиради. Шу билан бирга, носоғлом озиқ-овқатлар, спиртли ичимликлар ва ёғли маҳсулотлардан сақланиш муҳимдир. Тўғри овқатланиш орқали ичак фаолиятини яхшилаш ва геморройдан келиб чиқадиган ноқулайликларни камайтириш мумкин.
