Ҳомиладорлик даврида геморрой: олдини олиш ва даволаш

Ҳомиладорлик даврида геморрой: олдини олиш ва даволаш

Ҳомиладорлик даврида геморрой кенг тарқалган муаммо бўлиб, бу ҳолат кўп аёллар учун ноқулайлик ва оғриққа сабаб бўлиши мумкин. Геморрой тўғри ичак ва орқа тешик атрофидаги томирларнинг кенгайиши ва шишиши натижасида юзага келади. Ҳомиладорлик даврида организмда содир бўладиган гормонал ўзгаришлар, бачадоннинг катталашиши ва ортиб бораётган вазн каби омиллар геморройнинг ривожланишига сабаб бўлиши мумкин. Ушбу мақолада ҳомиладорлик даврида геморройни олдини олиш ва уни даволаш усуллари ҳақида тўлиқ маълумот берилади.

Ҳомиладорлик даврида геморройнинг сабаблари

Ҳомиладорлик даврида геморройни келтириб чиқарадиган асосий омиллар қуйидагилар:

1. Бачадоннинг катталашиши

Ҳомиладорликнинг охирги босқичларида бачадон катталашиб, тос суяклари ва тўғри ичак атрофидаги томирларга қўшимча босим ўтказади. Бу босим томирларнинг кенгайиши ва геморройнинг ривожланишига олиб келади.

2. Гормонал ўзгаришлар

Ҳомиладорлик даврида прогестерон гормони миқдори ортади. Прогестерон бачадон мушакларини бўшаштириб, ҳомила ривожланишини қўллаб-қувватлайди, лекин шу билан бирга ичак ҳаракатларини сусайтириши мумкин. Бу ич қотишига сабаб бўлиши мумкин, бу эса геморройни келтириб чиқарувчи асосий омиллардан биридир.

3. Ич қотиши

Ҳомиладорлик даврида ич қотиши кўп учрайдиган муаммолардан бири бўлиб, у геморройнинг ривожланишига ҳисса қўшади. Ич қотиши пайтида ҳожатга чиқишда кучаниш геморройнинг пайдо бўлишига олиб келади.

4. Ҳомиладорликда ўсаётган вазн

Ҳомиладорликда аёл организми ортиқча вазн йиғади, бу эса тос суякларига ва тўғри ичак томирларига қўшимча босим ўтказади. Бу томирлар кенгайиб, геморройни келтириб чиқаради.

Геморройни олдини олиш усуллари

Геморройни олдини олиш учун ҳомиладорлик даврида бир қанча соғлом одатларга риоя қилиш керак. Қуйида геморройни олдини олиш учун тавсия этиладиган усуллар келтирилади:

1. Толага бой овқатлар истеъмол қилиш

Ич қотишини олдини олиш учун толага бой озиқ-овқатларни истеъмол қилиш муҳимдир. Мева, сабзавот, дуккаклилар, бутун донли маҳсулотлар ва ёрмалар ичак ҳаракатини нормаллаштиришга ёрдам беради. Кунлик парҳезда толага бой маҳсулотлар етарли миқдорда бўлиши лозим.

• Мева ва сабзавотлар: Олма, нок, резаворлар, апелсин, сабзи, карам каби маҳсулотлар толага бой.
• Донли маҳсулотлар: Қора гуруч, сули ёрмаси (овсянка), жавдар нони кабиларни кунлик овқатланиш тартибига киритиш тавсия этилади.

2. Етарли миқдорда суюқлик ичиш

Суюқлик ичак фаолиятини яхшилайди ва нажасни юмшатади. Ҳомиладорлик даврида кунига камида 8-10 стакан сув ичиш тавсия этилади. Бу ич қотишини олдини олади ва геморройни ривожланиш хавфини камайтиради.

3. Мунтазам жисмоний фаоллик

Мунтазам жисмоний фаоллик, масалан, юриш, сузиш ёки махсус ҳомиладорлар учун машқлар ичак ҳаракатини нормаллаштириш ва қонни тўғри ичак томирларида тўпланишининг олдини олишга ёрдам беради. Бу эса геморройни ривожланиш хавфини камайтиради.

4. Ҳожатга чиқишни кечиктирмаслик

Табиий эҳтиёж пайдо бўлганда дарҳол ҳожатга чиқиш керак. Ҳожатни кечиктириш нажасни қаттиқлаштириши мумкин, бу эса ҳожатда кучанишга ва геморройнинг ривожланишига олиб келади.

5. Узоқ вақт ўтиришдан сақланиш

Узоқ вақт давомида ўтириш томирларга қўшимча босим ўтказади, бу эса геморройни келтириб чиқариши мумкин. Шу сабабли, ҳомиладор аёллар мунтазам равишда ҳаракат қилишлари ва узоқ вақт давомида ўтириб ишлашдан сақланишлари лозим.

Геморройни даволаш усуллари

Агар геморрой ривожланган бўлса, ҳомиладорлик даврида уни даволаш учун бир неча усуллар мавжуд. Барча усуллар ҳомиладор аёлнинг соғлиғига зарар етказмаслиги керак. Қуйида геморройни даволашнинг самарали ва хавфсиз усуллари келтирилади.

1. Малҳамлар ва кремлар

Ҳомиладорлик даврида маҳаллий воситалар, масалан, малҳамлар ва кремлар геморройдан келиб чиқадиган қичишиш, оғриқ ва шишни камайтиришга ёрдам беради. Ҳомиладор аёллар учун хавфсиз бўлган малҳамлар ва кремлар шифокор томонидан тавсия қилинади.

• Препаратион Ҳ каби малҳамлар ҳомиладорлик даврида фойдаланиш учун тавсия этилади. Улар қичишишни камайтиради ва шишни бартараф этади.

2. Шамчалар

Геморройнинг ички шаклини даволашда ректал шамчалар самарали бўлиши мумкин. Ҳомиладор аёллар учун хавфсиз бўлган шамчалар шифокор томонидан тавсия этилади. Бундай шамчалар яллиғланишни камайтиради ва қон кетишни тўхтатади.

3. Илиқ ванна

Илиқ сув билан ванна қабул қилиш геморройдан келиб чиқадиган оғриқ ва ноқулайликни камайтиради. Буни кундалик одат қилиб олиш, айниқса, ҳожатдан сўнг, беморга катта енгиллик беради.

4. Суюқликни кўпайтириш ва гигиенага эътибор бериш

Ҳожатдан кейин орқа тешик атрофини илиқ сув билан ювиш ва қоғоз ишлатишдан кўра, сув билан тозалаш гигиеник жиҳатдан тўғри бўлади. Бу яллиғланишни камайтиришга ёрдам беради.

5. Шифокор билан маслаҳатлашиш

Ҳомиладорлик даврида геморрой оғир ҳолатга келса ва консерватив усуллар ёрдам бермаса, шифокор билан маслаҳатлашиш зарур. Шифокор геморройнинг жиддийлигини аниқлаб, даволаш режасини ишлаб чиқади. Жарроҳлик усуллари ҳомиладорлик пайтида одатда тавсия этилмайди, аммо шифокор томонидан ўта оғир ҳолларда қўлланилиши мумкин.

Ҳомиладорликдан кейин геморройни даволаш

Баъзи ҳолларда геморрой ҳомиладорликдан кейин ҳам давом этиши мумкин. Туғруқ жараёнида кучланиш натижасида геморрой янада кучайиши мумкин. Ҳомиладорликдан кейин геморройни даволашда қуйидаги усуллар қўлланилади:

• Мунтазам равишда суюқлик ичиш ва толага бой озиқ-овқатларни истеъмол қилиш ичак фаолиятини яхшилайди ва ич қотишини олдини олади.
• Шамчалар ва малҳамлар туғруқдан кейинги геморройни енгиллаштиришда муҳим аҳамиятга эга.
• Туғруқдан кейинги даврда шифокор билан маслаҳатлашиб, зарур ҳолларда жарроҳлик аралашуви ҳам тавсия қилиниши мумкин.

Хулоса

Ҳомиладорлик даврида геморрой кенг тарқалган бўлиб, аёлларда ноқулайлик ва оғриқ келтириши мумкин. Бироқ, тўғри парҳез, етарли ми