Ўтириш касаллиги: Геморрой хавфини камайтириш усуллари

Ўтириш касаллиги: Геморрой хавфини камайтириш усуллари

Замонавий турмуш тарзи кўпинча узоқ вақт давомида ўтиришни талаб қилади, бу эса «ўтириш касаллиги» деб аталадиган соғлиқ муаммоларига олиб келиши мумкин. Ўтириш касаллиги билан боғлиқ энг кенг тарқалган муаммолардан бири геморройдир. Ўтирган ҳолда ишлаш ёки яшаш тарзи геморрой хавфини оширади, чунки бу ҳолат тўғри ичак атрофидаги томирларга босим ўтказади ва қон айланишини секинлаштиради. Ушбу мақолада геморрой хавфини камайтириш учун нималарга эътибор бериш кераклиги ва қандай усуллар самарали бўлиши мумкинлиги ҳақида маълумот берилади.

Ўтиришнинг геморройни ривожлантиришга таъсири

Узоқ вақт давомида ўтириш геморрой пайдо бўлишининг асосий омилларидан бири ҳисобланади. Қуйидаги омиллар бу жараённи тушунтиради:

1. Қон айланишининг секинлашиши: Узоқ вақт ўтирган ҳолда ишлаш ёки ҳаракатсиз турмуш тарзи тўғри ичак атрофидаги томирлар бўйлаб қоннинг эркин оқишини қийинлаштиради. Бу томирлар кенгайиб, шишиб, геморрой ривожланишига олиб келиши мумкин.
2. Тос ва қорин мушакларига босим тушиши: Ўтирган ҳолатда қорин ва тос мушакларига босим ошади, бу эса геморрой тугунларининг катталашишига сабаб бўлади.
3. Ич қотиши ва кучаниш: Ҳаракатсиз турмуш тарзи ичак ҳаракатини секинлаштиради, бу эса ич қотишига олиб келади. Ҳожатга чиқиш пайтида кучаниш геморрой томирларига кучли босим туширади ва касалликни ривожлантиради.

Геморрой хавфини камайтириш учун тавсиялар

Узоқ вақт давомида ўтиришга мажбур бўлганлар учун геморройни олдини олиш ва унинг ривожланиш хавфини камайтириш учун бир нечта самарали усуллар мавжуд. Қуйида уларнинг асосийлари келтирилган:

1. Мунтазам равишда танаффуслар қилиш

Узоқ вақт давомида ўтириб ишлаш геморройни ривожлантирувчи асосий омиллардан биридир. Танаффуслар қилиш ва мунтазам равишда ҳаракатланиш қон айланишини яхшилайди ва тўғри ичак атрофидаги босимни камайтиради.

• Тавсия: Ҳар 30-60 дақиқада ўрнингиздан туриб, қисқа вақт давомида юриш ёки енгил чўзилиш машқларини бажариш муҳимдир. Бу томирлар бўйлаб қоннинг эркин оқишини таъминлайди ва геморройни олдини олишга ёрдам беради.

2. Тўғри ўтириш ҳолатини сақлаш

Ўтириш ҳолатини тўғри ташкил қилиш геморройни олдини олишда муҳим рол ўйнайди. Нотўғри ўтириш қорин бўшлиғи ва тос мушакларига ортиқча босим туширади, бу эса геморройни кучайтириши мумкин.

• Тавсия: Ўтирганингизда орқани тик ҳолда ушлаб, оёқларни ерга тўлиқ қўйиб, табиий ҳолатда ўтиришга ҳаракат қилинг. Орқани суянадиган стулда ўтириш ҳам муҳимдир. Ўтириш ҳолатини тўғри сақлаш томирлар бўйлаб қоннинг эркин оқишини таъминлайди ва босимни камайтиради.

3. Ортопедик ёстиқлардан фойдаланиш

Махсус ортопедик ёстиқлардан фойдаланиш ўтирган пайтда тўғри ичак ва орқа тешик атрофидаги босимни камайтиришга ёрдам беради. Донут шаклидаги ёстиқлар геморройни олдини олиш ва енгиллаштиришда самарали воситалардан бири ҳисобланади.

• Тавсия: Агар сиз узоқ вақт давомида ўтиришга мажбур бўлсангиз, махсус ортопедик ёстиқлардан фойдаланинг. Бундай ёстиқлар геморрой тугунларига босим тушишининг олдини олади ва оғриқни камайтиради.

4. Жисмоний фаолликни ошириш

Жисмоний машқлар қон айланишини яхшилайди ва мушакларни мустаҳкамлайди. Ҳаракатсиз турмуш тарзидан келиб чиқадиган геморройни олдини олиш учун кундалик ҳаётга жисмоний фаолликни қўшиш муҳимдир.

• Тавсия: Кун давомида камида 30 дақиқа давомида юриш ёки енгил югуриш каби машқларни бажариш геморройни олдини олишда самарали. Шунингдек, ёга ёки Кегел машқлари каби тос мушакларини кучайтирувчи машқлар ҳам фойдали ҳисобланади.

5. Толага бой овқатланиш ва суюқлик ичиш

Овқатланиш одатлари геморройни олдини олишда муҳим аҳамиятга эга. Толага бой озиқ-овқатлар ичак ҳаракатини яхшилайди ва ич қотишини олдини олади, бу эса ҳожатга чиқиш пайтида кучанишни камайтиради.

• Тавсия: Сабзавотлар, мевалар, бутун донли маҳсулотлар ва дуккаклилар каби толага бой озиқ-овқатларни истеъмол қилиш геморройни олдини олишда ёрдам беради. Шунингдек, кун давомида етарли миқдорда сув ичиш ичак ҳаракатини нормаллаштиради ва ич қотишини камайтиради.

6. Ҳожатга чиқишни кечиктирмаслик

Ҳожатга чиқиш зарурати пайдо бўлганда уни кечиктириш геморройни кучайтирувчи омил бўлиши мумкин. Кечиктирилган ҳолатда нажас қаттиқлашади ва кучли кучанишга олиб келади, бу эса геморройнинг ривожланишига сабаб бўлади.

• Тавсия: Ҳожатга чиқиш зарурати пайдо бўлганда дарҳол уни бажариш керак. Кучанишни камайтириш учун тўғри овқатланиш ва нажасни юмшатувчи воситалардан фойдаланиш ҳам фойдали бўлиши мумкин.

Хулоса

Ўтириш касаллиги ва геморрой ўртасидаги боғлиқлик кўплаб одамлар учун муҳим соғлиқ муаммосини келтириб чиқаради. Узоқ вақт давомида ўтириш қон айланишини секинлаштиради, томирларга босим туширади ва геморройни ривожлантиради. Бироқ, мунтазам танаффуслар қилиш, тўғри ўтириш ҳолатини сақлаш, жисмоний фаолликни ошириш ва тўғри овқатланиш орқали геморрой хавфини камайтириш мумкин. Шу билан бирга, ҳожатга чиқиш одатларига эътибор қаратиш ва ортопедик ёстиқлардан фойдаланиш геморройни олдини олишда қўшимча фойда келтиради. Агар геморройнинг аломатлари сезилса, шифокор билан маслаҳатлашиш тавсия этилади.