Тиш оғриғи: қачон шифокорга мурожаат қилиш керак?

Тиш оғриғи: қачон шифокорга мурожаат қилиш керак?

Тиш оғриғи — кундалик ҳаётда кўп учрайдиган ноқулайликлардан биридир. У енгил ноқулайликдан тортиб, кучли ва чидаб бўлмас даражадаги оғриқларга қадар турлича бўлиши мумкин. Кўпинча уй шароитида оғриқни енгиллаштиришнинг оддий усуллари ёрдам беради, аммо баъзи ҳолларда шифокорга мурожаат қилиш зарур бўлади. Тиш оғриғи кўпинча кўзга кўринмас каттароқ соғлиқ муаммоларининг белгиси бўлиши мумкин. Ушбу мақолада қачон тиш оғриғи билан боғлиқ ҳолда шифокор ёрдамига мурожаат қилиш кераклиги ҳақида маълумот берамиз.

Тиш оғриғининг умумий сабаблари

Тиш оғриғига кўплаб сабаблар олиб келиши мумкин:

• Кариес (тиш чириши): Энг кенг тарқалган сабаблардан бири бўлиб, кариес тишнинг ташқи қисми эмалини емиради ва ички қисмидаги нервларга зарар етказиши мумкин.
• Тиш илдизидаги инфексиялар: Тишнинг илдиз каналлари инфексияланиб, кучли оғриқ ва шиш келтириб чиқариши мумкин.
• Милк касалликлари (гингивит): Тиш милкларидаги яллиғланиш ва қон кетиши ҳам тиш оғриғига олиб келиши мумкин.
• Тиш чиқиши: Катта ёшдагиларда дон тишлари нотўғри чиқиб, оғриқ ва ноқулайлик туғдириши мумкин.
• Тишнинг ёрилиши ёки шикастланиши: Тишнинг механик шикастланиши, масалан, тиш ёрилиши ёки синиши ҳам оғриқ келтириши мумкин.

Қачон шифокорга мурожаат қилиш керак?

Тиш оғриғи баъзан оддий уй шароитида даволаниши мумкин бўлса-да, қуйидаги ҳолатларда дарҳол тиш шифокорига мурожаат қилиш керак бўлади:

1. Оғриқ кучли ва давомли бўлса

Агар тиш оғриғи кучли ва узоқ давом этса, бу жиддий тиш муаммосининг белгиси бўлиши мумкин. Бундай ҳолларда оғриқ қолдирувчи дорилар ёрдам бермайди ёки вақтинчалик енгиллик берса ҳам, оғриқ яна қайтади. Оғриқнинг кучли ва доимий бўлиши тиш илдизидаги инфексиялар ёки яллиғланиш натижаси бўлиши мумкин, бу эса даволашни талаб қилади.

2. Тиш атрофида шиш пайдо бўлса

Тиш ёки милкнинг шишиши инфексияга ишора қилиши мумкин. Тиш илдизидаги ёки милкдаги инфексиялар шиш пайдо қилиши ва оғриқни кучайтириши мумкин. Шиш билан бирга иссиқлик ҳисси, қизариш ва ҳатто оғизда аччиқ таъм пайдо бўлиши мумкин. Бундай ҳолларда инфексияни бартараф этиш учун антибиотиклар талаб қилиниши мумкин, шунинг учун дарҳол шифокор билан боғланиш зарур.

3. Оғизда қон кетиши кузатилса

Тиш ва милк атрофида қон кетиши одатда милк касалликлари, масалан, гингивит ёки пародонтит натижаси бўлиши мумкин. Агар тиш оғриғи билан бирга милкдан қон кетиши кузатилса, бу жараённи эътиборсиз қолдирмаслик керак. Милк касалликлари вақт ўтиши билан тишларнинг мустаҳкамлигини йўқотишига ва тишларни йўқотишга олиб келиши мумкин.

4. Иситма ёки умумий соғликнинг ёмонлашиши

Тиш оғриғи билан бирга танада иситма ёки умумий ҳолсизлик кузатилса, бу инфексиянинг оғирлашаётганидан дарак беради. Иситма одатда организмдаги инфексияларга қарши курашнинг белгиси ҳисобланади. Агар тиш оғриғи билан бирга юқори ҳарорат, бош оғриғи, умумий чарчоқ ёки уйқучанлик каби белгилар кузатилса, бу жиддий касаллик белгилари бўлиши мумкин ва дарҳол тиббий ёрдам олиш зарур.

5. Тишнинг механик шикастланиши

Агар тиш ёрилиб, синиб кетган бўлса ёки тишнинг каттагина қисми тушиб қолган бўлса, бу жараён оғриқли бўлиши мумкин. Тишнинг механик шикастланиши нафақат оғриқ, балки тишнинг қолган қисмига зарар етказиши мумкин. Шифокор бу каби шикастланишларни тиклаш ёки шикастланган тишни олиб ташлаш бўйича зарур чораларни кўради.

6. Тиш оғриғи доимий бош оғриғига олиб келса

Баъзан тиш оғриғи билан бирга доимий бош оғриғи ҳам кузатилиши мумкин. Бу ҳолат одатда тиш илдизидаги инфексиялар ёки дон тишларининг нотўғри чиқиши билан боғлиқ бўлиши мумкин. Доимий бош оғриғи билан кечадиган тиш оғриғини эътиборсиз қолдириш соғлиқ учун хавф туғдириши мумкин, шунинг учун шифокор билан маслаҳатлашиш зарур.

Уй шароитида вақтинча ёрдам

Тиш оғриғи пайдо бўлганида шифокорга бориш имконияти бўлмаганда, қуйидаги оддий усуллар билан оғриқни вақтинча енгиллаштириш мумкин:

• Тузли сув билан чайиш: Тузли сув бактерияларни йўқ қилиш ва яллиғланишни камайтиришга ёрдам беради.
• Муз компресси: Ёноқнинг оғриётган қисмига муз компрессини қўйиш шиш ва оғриқни вақтинча камайтиради.
• Оғриқ қолдирувчи дорилар: Ибупрофен ёки парасетамол каби дорилар вақтинча оғриқни енгиллаштириши мумкин.

Хулоса

Тиш оғриғи баъзида уй шароитида енгиллаштирилиши мумкин бўлса-да, баъзи ҳолларда дарҳол тиббий ёрдам талаб қилинади. Кучли ва узоқ давом этувчи оғриқ, шиш, қон кетиши ёки иситма каби белгилар мавжуд бўлганда, шифокорга мурожаат қилиш керак. Тиш соғлиғини асраш учун мунтазам тиш гигиенаси ва профилактик кўриклардан ўтиш муҳимдир.